TÜRİB’in ELÜS Piyasası kapsamında 6 yılda toplam 297 milyar TL işlem hacmine ulaşıldı

Foreks – Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası kapsamında 6 yılda toplam, 297 milyar TL işlem hacmi, 51 milyon tonluk işlem miktarı ve 339 lokasyonda 250 lisanslı depo işletmesi ile 13,4 milyon ton saklama kapasitesine ulaşıldı.

TÜRİB’den yapılan açıklamada şöyle denildi:

“26 Temmuz 2019’da faaliyete geçen Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası altıncı yılını geride bırakırken, dijitalleşme odaklı yeni işleyiş modeli, yapay zekâ destekli gözetim altyapısı, bilgi güvenliği ve hizmet standartlarında uluslararası sertifikasyonları ile tarım piyasalarında güçlü bir dönüşüme öncülük ediyor.

ALTI YILDA ÖNE ÇIKAN VERİLER

•    297 milyar TL işlem hacmi

•    51 milyon tonluk işlem miktarı

•    339 lokasyonda 250 lisanslı depo işletmesi ile 13,4 milyon ton saklama kapasitesi

Buğday, mısır, arpa ve ayçiçeği tohumu başta olmak üzere TÜRİB’de işleme açık 17 ürüne konu ELÜSlerin tamamında işlem gerçekleşmiş, bu ürünlerin yanı sıra kanola ve peynir dahil 19 farklı türde ürün için ELÜS ihraç edilip, alım satıma konu edilebilir durumdadır.

YENİ İŞLEM SİSTEMİ TÜRİS İLE ENTEGRE ÜRÜN PİYASASI ARACI KURUMLARI

13 Ocak 2025 tarihinde TÜRİB Ar-Ge Merkezi tarafından geliştirilen yerli ve milli borsa işlem sistemi TÜRİB İşlem Sistemi (TÜRİS) devreye alınarak ELÜS Piyasasında önemli bir dönüşüm gerçekleştirilmiş ve aracılı sisteme geçilmiştir. Ekosisteme entegre edilen Ürün Piyasası Aracı Kurumları (ÜPAK) ile piyasanın daha geniş bir yatırımcı kitlesine ulaşması hedeflenmektedir. Yeni sistem ile ELÜS Piyasasının derinliğinin artması beklenirken, ticaret borsalarıyla iş birliği içinde çalışan ÜPAKlar sayesinde piyasa yatırımcı tabanı daha da genişleyecektir.

TÜRİS ile birlikte TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin yanı sıra ELÜS Piyasası verileri ve ELÜS Fiyat Göstergeleri ulusal çapta yayım yapan veri dağıtım şirketleri (Forinvest, IdealData ve Matriks) üzerinden yayımlanmaya başlanmıştır. Böylece tarım piyasasında şeffaflık artırılarak finansal piyasalara entegrasyon hızlandırılmıştır.

GIDA ARZ GÜVENLİĞİNİN TEMİNATI LİSANSLI DEPOCULUK

TÜRİB’de işlem gören ELÜS’e konu tarım ürünleri, Ticaret Bakanlığı tarafından faaliyet izni verilen modern lisanslı depolarda güvenli ve sağlıklı bir şekilde saklanmaktadır. 339 farklı lokasyonda hizmet veren lisanslı depo sayısı 250’ye ulaşmıştır. TÜRİB’in faaliyete geçişinin altıncı yılında saklama kapasitesi 3,2 katın üzerinde artarak 4,1 milyon tondan 13,4 milyon tona yükselmiştir. Böylece Türkiye’nin yıllık hububat rekoltesinin 3’de 1’i lisanslı depolarda güvenli ve şeffaf biçimde saklanabilir hale gelmiştir.

ULUSLARARASI STANDARTLARDA BİLGİ GÜVENLİĞİ VE HİZMET KALİTESİ

TÜRİB, işlettiği piyasaların bilgi güvenliği ve hizmet kalitesinin uluslararası ölçekte yönetildiğini belgeleyerek:

•    ISO/IEC 27001:2022 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Sertifikası

•    ISO/IEC 20000-1:2018 Bilgi Teknolojileri Hizmet Yönetim Sistemi Sertifikası almaya hak kazanmıştır. Bu sertifikalar ile TÜRİB, işlettiği piyasaların bilgi güvenliğini garanti altına almakta, başta finansal piyasa uygulamalarından piyasa gözetimine, veri yayımından endeks hesaplamaya olmak üzere tüm bilgi teknolojileri hizmetlerinde sürdürülebilir kalite yönetimi sağlamaktadır.

STRATEJİK GELECEK VE YENİ PİYASALAR

TÜRİB, “Ürün Toprağında Yetişir, Borsasında Değerlenir” mottosu ile çıktığı yolda, yalnızca tarımsal ürünlerin alınıp satıldığı bir platform değil, aynı zamanda tarım sektörüne dayalı finansal ürünlerin geliştiği ve çeşitlendiği bir merkez olma hedefi için paydaşları ile çalışmalarını sürdürmektedir. 

2026 yılında hayata geçirilmesi planlanan Vadeli İşlem Piyasası ile ELÜS dayanaklı vadeli işlem sözleşmelerinin işlem görmesine imkân veren altyapıya kavuşulacaktır. Ayrıca, mevzuat altyapısının tamamlanması sonrası faaliyete geçirilecek olan Teverruk Piyasası ile katılım finansı işleyiş esaslarına uygun kısa vadeli fon temini için ELÜS ile emtia ticaretinin yapılmasının sağlanması hedeflenmektedir.

Türkiye’nin bölgesel tarım ticaretinde etkin bir rol üstlenmesi hedefi ve Borsamızın tarım paydaşlarının etkin piyasa oluşumu kapsamında bir araya geldiği, uluslararası sisteme entegre bir mübadele platformu olma vizyonu doğrultusunda Ticaret Bakanlığı izniyle faaliyet gösteren antrepolarda bulunan tarım ürünlerinin Borsamıza kote edilmesi ve bu ürünlerin Borsamız tarafından kurulup işletilecek Uluslararası Ürün Piyasasında alım-satıma konu edilmesine yönelik çalışmalar da TÜRİB Ar-Ge Merkezi tarafından yürütülmekte olup, 2026 yılı başında piyasanın devreye alınması hedeflenmektedir.”