Mayıs’ta ekonomik göstergelerde büyüme eğilimi: Satış hacmi, ciro arttı, dış ticarette karışık seyir

Investing.com – TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, 2025 yılı Mayıs ayında ticaret satış hacminde yıllık bazda önemli bir artış kaydedildi. Ticaret satış hacmi geçen yılın aynı ayına göre %19,2 artarken, perakende ticaret satış hacmi %17,7, motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin ticareti ile onarımı %17,8 ve toptan ticaret satış hacmi %20,2 oranında yükseldi. Bu veriler, iç talep ve ticaret faaliyetlerinin önceki yıla göre genişlediğini ortaya koydu.

Aylık bazda da pozitif bir eğilim gözlendi. Mayıs ayında bir önceki aya göre ticaret satış hacmi %3,3, perakende ticaret satış hacmi %1,6, motorlu taşıtlar ve motosikletler segmenti %1,5, toptan ticaret satış hacmi ise %4,3 oranında arttı. Aylık bazda görülen bu yükselişler, ekonomik aktivitenin sürdürülebilirliği açısından olumlu sinyaller verdi.

İhracat birim değer endeksi arttı, miktar endeksi geriledi  

Dış ticaret endeksleri kapsamında açıklanan verilere göre, ihracat birim değer endeksi 2025 Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla %3,1 oranında artış kaydetti. Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde %10,5, yakıt hariç ham maddelerde %5,8, imalat sanayisinde (gıda, içecek ve tütün hariç) %3,2 oranlarında artış görülürken, yalnızca yakıtlarda %16,3’lük bir düşüş yaşandı.

Öte yandan ihracat miktar endeksinde yıllık bazda %0,5 oranında gerileme yaşandı. Bu düşüş; gıda, içecek ve tütünde %9,5, yakıt hariç ham maddelerde %4,9, yakıtlarda %8,9 oranında olurken, imalat sanayisi grubu %2,7’lik artışla istisna oluşturdu. Bu gelişmeler, mal birim fiyatlarındaki artışa rağmen fiziki ihracat hacminde sınırlı bir daralma olduğuna işaret etti.

İthalat birim değeri düşerken, miktar endeksi arttı  

İthalat birim değer endeksi Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre %0,3 oranında düşüş gösterdi. Alt kalemlerde en dikkat çeken artış, gıda, içecek ve tütünde %18,9 ile gerçekleşirken; yakıtlarda %14,4, ham maddelerde %1,1 ve imalat sanayisinde %0,1 oranlarında düşüş gözlendi. Bu durum, ithal ürün fiyatlarının genel olarak gerilediğini gösterdi.

İthalat miktar endeksi ise aynı dönemde %2,9’luk artışla dikkat çekti. Gıda, içecek ve tütünde %6,7, yakıt dışı ham maddelerde %2,2 ve yakıtlarda %3,7 oranında miktar düşüşleri yaşanırken, imalat sanayisi ürünlerinde %4,8 oranında artış görüldü. İthalat tarafında fiziki hacimdeki artış, düşük fiyatlarla desteklenmiş görünüyor.

Toplam ciro endeksi yıllık oranda %41,5 arttı  

TÜİK’in yayımladığı ciro endekslerine göre, sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Mayıs 2025’te geçen yılın aynı ayına göre %41,5 oranında artış kaydetti. Sektörel bazda bu artış; sanayide %29,2, inşaatta %58,0, ticarette %45,4 ve hizmet sektöründe %45,2 olarak gerçekleşti. Tüm sektörlerde gözlenen bu yükseliş, ekonomik faaliyetlerin geniş kapsamlı bir toparlanma içinde olduğunu ortaya koydu.

Aylık bazda ise toplam ciro endeksi %5,7 arttı. Bu artışın sanayi sektöründeki karşılığı %5,8, inşaat sektöründe %15,1, ticaret sektöründe %4,9 ve hizmet sektöründe ise %4 oldu. Veriler, aylık olarak da tüm temel sektörlerde istikrarlı bir büyümenin sürdüğünü gösterdi. Bu gelişmeler, iç piyasa dinamizminin ve kurumsal gelir artışlarının pozitif yönlü sürdüğüne işaret etti.