
Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılık uygulamasında önemli düzenlemelere gitti. Yeni düzenlemelerle birlikte, Türk lirasına geçişi desteklemek amacıyla belirlenen hedef oranlarda aşağı yönlü revizyona gidilirken, ihracat ve KOBİ kredilerine yönelik reeskont uygulamalarında da muafiyet sağlandı. Bankalar üzerindeki Türk lirası yükümlülüklerinin hafifletilmesi hedeflenirken, aynı zamanda finansman maliyetlerinin kontrollü şekilde yönetilmesi amaçlandı.
Mevduat bankaları için geçerli olan TL’ye geçiş oranı %60’tan %40’a indirildi. Katılım bankaları için söz konusu oran %45’ten %25 seviyesine çekildi. Her iki banka grubu için de bu yeni oranların altına inen kurumlara %8 oranında komisyon uygulanmaya devam edecek. Böylece, TL’ye geçişe yönelik tahditler gevşetilirken, düzenlemenin etki alanı korundu.
Faiz ve telafi ödemelerinde yeni eşikler geçerli olacak
Merkez Bankasının yeni düzenlemesine göre, zorunlu karşılıklar kapsamında bankaların faiz veya telafi ödemesi alabilmesi için revize edilen (düşürülen) geçiş oranlarını karşılaması yeterli olacak. Önceki dönemde uygulanan daha yüksek oran zorunluluğu yürürlükten kaldırıldı. Bu düzenleme ile bankaların gelir-gider dengesi üzerindeki kurallarda bir miktar yumuşama sağlanmış oldu.
Yeni yaklaşım sayesinde bankalar, mevcut hedeflerin daha esnek hâle getirilmesiyle birlikte kaynak yapılarını yeniden planlama imkânı bulacak. Aynı zamanda, TL’yi teşvik eden politikaların kurumlara getirdiği mali yükler de azaltılmış olacak.
Reeskont ve TOBB kredileri kredi büyüme sınırından muaf tutuldu
İhracat ve döviz kazandırıcı işlemlere yönelik kullandırılan reeskont kredileri, kredi büyüme hedef hesaplamalarının dışında bırakıldı. Bu kredilerin büyüme sınırları dışında tutulması, ihracatçı firmalar için finansman erişiminin önünü açacak. Aynı muafiyet, TOBB Nefes Kredisi olarak bilinen KOBİ destek kredileri için de geçerli olacak. Bu çerçevede, büyüme hedefini aşmadan kredi kullandırımı yapılabilecek.
Bu değişiklikle birlikte Merkez Bankası, ihracat odaklı yatırımları ve küçük işletmelerin nakit erişimini öncelikli olarak desteklemeyi hedefliyor. Söz konusu karar, reel sektörün üretken kesimlerine yönelik kredi politikalarının farklılaştırıldığını gösteriyor.
Düzenlemelerin genel amacı TL’ye geçişi teşvik ederken denge sağlamak
Yapılan güncellemeler, Merkez Bankasının mali istikrar hedefleri doğrultusunda yürüttüğü “ince ayar” stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Bankalar üzerindeki TL yükümlülükleri hafifletilirken, TL’ye geçiş süreci desteklenmeye devam ediliyor. Söz konusu adım, faiz yükünü artırmadan kaynak maliyetlerini kontrol altında tutmayı amaçlıyor.
Ayrıca, reeskont ve KOBİ kredilerine getirilen ayrıcalıklar ile seçici kredi kullanımını teşvik eden bir çerçeve oluşturulmuş durumda. Güncellenen oranlar, TL likiditesinin daha verimli yönlendirilmesini sağlarken bankaların kredi verme davranışlarını da şekillendirecek.