Türkiye’de yaşam süresi artıyor: Kadınlar daha uzun yaşıyor, eğitim farkı belirginleşiyor

Investing.com – TÜİK’in 2022-2024 dönemine ait Hayat Tabloları verilerine göre, Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi 78,1 yıla yükseldi.

Kadınların erkeklerden ortalama 5,2 yıl daha uzun yaşadığı görülürken, eğitim düzeyi arttıkça yaşam süresinin de uzadığı tespit edildi. Sağlıklı yaşam süresinde ise erkekler kadınlardan daha uzun bir ömür sürüyor.

Doğuşta beklenen yaşam süresi 78,1 yıla çıktı

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) yayımladığı Hayat Tabloları 2022-2024 raporuna göre, Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi önceki döneme kıyasla artarak 78,1 yıl oldu. 2021-2023 döneminde bu değer 77,3 yıl olarak hesaplanmıştı. Bu veri, yeni doğan bir bireyin mevcut ölümlülük koşulları altında yaşaması beklenen ortalama yıl sayısını ifade ediyor.

Cinsiyet kırılımında ise önemli bir fark dikkat çekiyor. 2022-2024 döneminde erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresi 75,5 yıl olurken, kadınlarda bu süre 80,7 yıl olarak hesaplandı. Böylece kadınlar erkeklerden ortalama 5,2 yıl daha uzun yaşamaya devam etti.

Yaş ilerledikçe kadın-erkek farkı devam ediyor

Farklı yaş gruplarındaki yaşam süresi beklentileri incelendiğinde, cinsiyet farkı her yaşta korunuyor. Örneğin 15 yaşındaki bireylerin kalan ortalama yaşam süresi 64,3 yıl olarak hesaplandı. Bu süre erkeklerde 61,7 yıl, kadınlarda ise 66,9 yıl oldu.

30 yaşında olan bireylerin beklenen yaşam süresi ortalama 49,9 yıl olarak belirlendi. Bu yaşta erkeklerin kalan ömrü ortalama 47,5 yıl, kadınlarınki ise 52,3 yıl oldu. Aradaki fark 4,8 yıla ulaştı.

50 yaş grubunda ise ortalama kalan yaşam süresi 30,9 yıl olurken, erkekler için bu süre 28,6 yıl, kadınlar için 33,1 yıl olarak hesaplandı.

65 yaş üstü kadınlar ortalama 3,3 yıl daha uzun yaşıyor

Türkiye’de 65 yaşındaki bireyler için kalan yaşam süresi ortalama 18 yıl olarak belirlendi. Bu yaş grubunda erkekler için süre 16,3 yıl olurken, kadınlar için 19,6 yıl oldu. Bu da kadınların erkeklerden 3,3 yıl daha uzun yaşaması anlamına geliyor.

Eğitim düzeyi yaşam süresini etkiliyor

Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu ise eğitim düzeyinin yaşam süresi üzerindeki etkisi oldu. Türkiye genelinde eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin arttığı tespit edildi. Düşük eğitim düzeyine sahip bireylerde her yaştaki beklenen yaşam süresi daha kısa olurken, özellikle yükseköğretim mezunlarında bu sürenin belirgin şekilde arttığı görüldü.

30 yaşındaki bireyler özelinde yapılan hesaplamada, ortaöğretim altı eğitim seviyesine sahip bireyler ile yükseköğretim mezunları arasında yaklaşık 5 yıllık bir yaşam süresi farkı bulundu. Bu fark hem erkeklerde hem de kadınlarda benzer düzeyde seyretti.

Sağlıklı yaşam süresi 57,6 yıl

TÜİK verilerine göre, Türkiye’de doğuşta beklenen sağlıklı yaşam süresi ise toplamda 57,6 yıl olarak hesaplandı. Bu süre erkeklerde 58,9 yıl, kadınlarda ise 56,3 yıl oldu. Buna göre, erkekler kadınlara kıyasla ortalama 2,6 yıl daha fazla sağlıklı yaşam sürüyor.

Sağlıklı yaşam süresi, bireylerin günlük hayat aktivitelerini sınırlayacak bir sağlık sorunu olmaksızın geçirmesi beklenen yıl sayısını ifade ediyor. Bu bağlamda kadınların daha uzun yaşamasına rağmen, erkeklerin daha uzun süre sağlıklı yaşam sürdüğü dikkat çekiyor.